In focus: Roy Villevoye

Sanneke Huisman
04/11/2015
Blog post

The Double is het meest recente werk dat Roy Villevoye maakte in samenwerking met Jan Dietvorst, en zal in 2016 worden opgenomen in de LIMA collectie. Het werk borduurt voort op Voice-Over, dat in 2015 in distributie ging. Een groot deel van Villevoye's vroegere werken worden reeds door LIMA gedistribueerd. Tijd voor een overzicht van het werk van deze veelzijdige kunstenaar.

Na een succesvolle carrière als schilder, verandert Villevoye in de jaren negentig zijn artistieke koers. Zijn reizen buiten Europa, en met name de Indonesische provincie Papoea, deel van het voormalige Nederlands Nieuw-Guinea en leefgebied van het inheemse volk de Asmat, zullen een stempel drukken op zijn werk. Het werk dat Villevoye vanaf deze jaren maakt, snijdt dwars door alle disciplines heen. Met video, fotografie, sculptuur en performance brengt Villevoye op soms haast antropologische wijze het culturele spanningsveld tussen de diepe oerwouden en de westerse wereld in beeld. Hoewel de registraties en onderwerpkeuze van zijn werk soms anders doen vermoeden, ziet Villevoye zijn werk niet als documentair. Daarvoor is het werk te vrij, en misschien wel te persoonlijk. Met zijn camera gaat Villevoye niet op zoek naar een verborgen waarheid, maar registreert gebeurtenissen en toont deze in al hun traagheid. In Papoea ontmoet hij al op zijn eerste reis in 1992 de kunstenaar Omomá, een Asmat die een terugkerend personage in het werk en vriend zal worden. Tegen de achtergrond van de groeiende vriendschap wordt inzicht gegeven in de cultuur van de Asmat. De cultuur van de Asmat door een westerse bril. In het werk van Villevoye wordt de kijker namelijk niet zelden met zijn westerse vooroordelen geconfronteerd.

Zo ook in Voice-Over (2015), dat werd gemaakt na het overlijden van Omomá. Het werk laat zien hoe de familie middels traditionele Asmat houtbewerking een beeld – een zogenaamde voorouderpaal – maakt ter ere van het in 2011 overleden familielid. Terwijl de registratie de vervaardiging van de abstract aandoende houten sculptuur in de oerwouden van Papoea toont, klinkt op de achtergrond in het Nederlands een telefoongesprek van Villevoye met zijn galerie over de financiële afwikkeling van een ander beeld, zich bevindend en gemaakt in de westerse wereld. Symboliseren deze twee verhaallijnen de archetypische verschillende manieren waarop met kunst wordt omgegaan? Twee parallelle werelden komen - zonder elkaar te raken - in Voice-Over tot een pijnlijke confrontatie. The Double (2015) hanteert een omgekeerd principe. Het werk is het meest recente project van Villevoye en Dietvorst, die sinds 2001 regelmatig en intensief samenwerken. Een (onbekende) westerse man van middelbare leeftijd wordt nauwkeurig nagemaakt in een atelier. Terwijl de uiterlijke gelijkenis van de man wordt geconstrueerd, voorzien stemmen in de voice-over deze van inhoud. Door de karaktereigenschappen van de man te beschrijven, maken de stemmen uit Nederland en Papoea deze lege huls tot een persoonlijkheid. Maar wie is deze man nu eigenlijk? Het gemaakte en geschetste beeld is onthullend en mysterieus tegelijk.

Voice-Over en The Double werden beiden geselecteerd voor een wereldpremière op het Internationale Film Festival Rotterdam in respectievelijk 2015 en 2016. Voice-Over werd genomineerd voor een Tiger Award voor Korte Film. Bekijk de werken van Roy Villevoye in onze online catalogus.